HISTORIA

STUDIA

Informacja o dorobku

W czasie 75-letniej działalności Studia Filmów Rysunkowych zrealizowano ponad 1000 filmów. Większość z nich to produkcje dla dzieci, m. in. seriale:  „Bolek i Lolek”, „Reksio” oraz „Porwanie Baltazara Gąbki”. W SFR powstało również pięć filmów pełnometrażowych: „Wielka podróż Bolka i Lolka”, „Przygody Błękitnego Rycerzyka”, „Porwanie w Tiutiurlistanie”, „Bolek i Lolek na Dzikim Zachodzie” oraz „Gwiazda Kopernika”.

W dorobku produkcyjnym Studia znajduje się również wiele filmów autorskich, adresowanych do widzów dorosłych. Przy realizacji powstających tutaj produkcji pracowało wielu wybitnych artystów, spośród plastyków, m.in.: Andrzej Czeczot, Jerzy Flisak, Adam Kilian, Zbigniew Lengren, Eryk Lipiński, Olga Siemaszko, Janusz Stanny. Oprawą muzyczną produkcji studia zajmowali się również wybitni kompozytorzy, m.in.: Grażyna Bacewiczówna, Jerzy Harald, Lucjan Kaszycki, Stefan Kisielewski, Krzysztof Komeda-Trzciński, Andrzej Korzyński, Waldemar Kazanecki, Krzysztof Penderecki, Jerzy Wasowski.

Filmy Studia Filmów Rysunkowych otrzymały ponad 250 nagród i wyróżnień na festiwalach filmowych, krajowych i zagranicznych.

Historia Studia Filmów Rysunkowych
w Bielsku-Białej

W roku 1947 w Katowicach zawiązuje się Eksperymentalne Studio Filmów Rysunkowych. Kierownictwo obejmuje plastyk, Zdzisław Lachur. Współzałożycielami są: Władysław Nehrebecki, Maciej Lachur, Leszek Lorek, Alfred Ledwig, Mieczysław Poznański, Aleksander Rohoziński, Wiktor Sakowicz, Rufin Struzik i Wacław Wajser. W roku 1948 zespół przenosi się do Wisły, a potem, już na stałe, do Bielska.

W roku 1948 powstaje pierwszy film Studia – „Czy to był sen?”. Do roku 1950 zrealizowano w Bielsku cztery następne filmy. W 1953 r. filmem „Koziołeczek” debiutuje Lechosław Marszałek. Film zdobywa I nagrodę na festiwalu w Karlovych Varach, a potem wyróżnienie w Wenecji. Jest to pierwsza międzynarodowa nagroda dla polskiej animacji.

W roku 1963 na ekranach pojawiają się Bolek i Lolek, bezsprzecznie najpopularniejsi bohaterowie polskiej animacji. Filmy z ich udziałem realizowane są w Studio przez 23 lata (1963 – 1986).

Również przez 23 lata realizowano w Bielsku-Białej filmy z innym ogromnie popularnym bohaterem – Reksiem (1967-1990).

W latach 60-tych pojawiają się jeszcze inni znani bohaterowie – Błękitny Rycerzyk, kucharz Bartłomiej Bartolini herbu Zielona Pietruszka wraz z Wawelskim Smokiem i profesorem Gąbką.

W latach 70-tych pojawiają się nowe seriale dla dzieci: „Miś Kudłatek”, „Pampalini łowca zwierząt”, „Przygody Myszki”,”Kangurek Hip-Hop” i druga część przygód Baltazara Gąbki.

W roku 1977 odbyła się premiera pierwszego w polskiej kinematografii pełnometrażowego filmu rysunkowego. Była to „Wielka podróż Bolka i Lolka” w reżyserii Władysława Nehrebeckiego i Stanisława Dülza.

Obok filmów dla dzieci w SFR powstawały filmy autorskie dla widza dorosłego. Przyniosły one Studiu wiele sukcesów na krajowych i zagranicznych festiwalach.

W latach 80-tych powstają nowe serie filmowe – „Lis Leon”, „Marceli Szpak dziwi się światu” i „Podróże kapitana Klipera”.W roku 1983 na ekrany kin wchodzi pełnometrażowy film Lechosława Marszałka „Przygody Błękitnego Rycerzyka”.

W roku 1986 premierę ma pełnometrażowy film „Porwanie w Tiutiurlistanie” Zdzisława Kudły i Franciszka Pytera.

W tym samym 1986 roku Bolek i Lolek kończą swoją karierę kinowym filmem Stanisława Dülza „Bolek i Lolek na Dzikim Zachodzie”.

 90-tych SFR realizuje serie – „Cywilizacja”, „Podróże do bajek”, „Bajki pana Bałagana”, „Karrypel kontra Groszki”, „Szkoła Mędrców” i „Między nami bocianami”.

2009 roku odbyła się premiera filmu pełnometrażowego „Gwiazda Kopernika” w reżyserii Zdzisława Kudły i Andrzeja Orzechowskiego.

1 kwietnia 2011 roku Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku- Białej, w wyniku komercjalizacji państwowej instytucji filmowej, zostało przekwalifikowane w Studio Filmów Rysunkowych spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dniem 23 października 2015 roku zdecydował o przekształceniu Studia Filmów Rysunkowych spółka z o.o. w państwową instytucję kultury.
18 grudnia 2015 roku Studio Filmów Rysunkowych zostało państwową instytucją kultury.

2016 roku dzięki finansowemu wsparciu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego został ogłoszony przez katowicki SARP konkurs na projekt Interaktywnego Centrum Bajki i Animacji przy SFR. Zwycięzcą konkursu uznano pracę przygotowaną przez pracownię Nizio Design International. W czerwcu 2017 roku został wykonany projekt interaktywnego Centrum Bajki i Animacji wraz z wszystkimi pozwoleniami na budowę, a w grudniu tego samego roku SFR otrzymało kompletny projekt wykonawczy. Wiosną 2018 roku, w ramach I etapu budowy Interaktywnego Centrum Bajki i Animacji, został ogłoszony przetarg na modernizację Willi Rotha, głównej siedziby studia.

Dwie ostatnie produkcje Studia

„The Curse”

Krótkometrażowy film animowany

W grudniu 2019 r. zakończyły się prace nad 8-minutowym filmem The Curse (Klątwa), który jest debiutem reżyserskim Piotra Kabata, absolwenta krakowskiej ASP. Animacja została wykonana w klasycznej formie rysunkowej, jak również w technice komputerowej z pogranicza 2D i 3D, natomiast ścieżka dźwiękowa to swoiste połączenie kilkudziesięciu motywów muzycznych oraz sampli.

The Curse to kreskówka opowiadająca pokręconą historię dwóch kreatur, żyjących w  pozornie niezwiązanych ze sobą rzeczywistościach. Bohaterowie nie mają zielonego pojęcia o tym, że ich absurdalne zachowania wywierają duży wpływ na światy, w których egzystują. Beztroskie i wyluzowane życie dla jednego, to walka o przetrwanie dla drugiego.

W 2020 r. produkcję Studia można było zobaczyć na kinowych ekranach w Krakowie, Poznaniu czy też w Opolu, natomiast w 2021 r. zagościła w Konkursie Głównym
9. Ogólnopolskiego Festiwalu Animacji O!PLA ’21. Ponadto film został zgłoszony na kilkadziesiąt zagranicznych festiwali (czekamy na rozstrzygnięcia) i został finalistą Seoul International Cartoon & Animation Festival.

„Transfer”

Krótkometrażowy film animowany

Transfer to wyprodukowany w 2021 r. 7-minutowy film animowany, będący dziełem  reżysera Krzysztofa Kiwerskiego. Opowiada o uwięzionym w klatce ptaku, który na skutek wydarzeń dziejących się zza oknem, uświadamia sobie swoją mało komfortową sytuację. Prowokowany przez dokazującego ptaszka zza okna, zaczyna rozpaczliwą i dramatyczną walkę o zmianę swojego statusu.

Film został zgłoszony na pierwsze festiwale i czeka na decyzję KFF Sales&Promotion w sprawie ewentualnej reprezentacji poza granicami Polski. Premiera filmu planowana jest na jesień 2021 r.